Η μάχη για τα καπνικά προϊόντα

Οι αλλαγές στη φορολόγηση των καπνικών προϊόντων πριν δύο –σχεδόν- χρόνια αρχικά προκάλεσε την αντίδραση των εταιρειών εισαγωγής καπνού για στριφτά τσιγάρα, οι οποίες θεωρούν πως αφενός η φορολογία είναι ιδιαίτερα υψηλή και αφετέρου οδηγεί σε μαύρη αγορά κυρίως αυτή των κατεχομένων.

Σήμερα φαίνεται πως τα δεδομένα θα αλλάξουν ξανά με την κυβέρνηση να φέρεται ότι θα τροποποιήσει προς τα κάτω τη φορολογία επί των κιλών καπνού για στριφτά. Αυτό προκαλεί εκ νέου αντιδράσεις από εταιρείες της τοπικής αγοράς, οι οποίες θεωρούν άδικη και άστοχη μια τέτοια κίνηση.  

Η σημερινή κατάσταση
Στα έτοιμα βιομηχανοποιημένα  τσιγάρα η φορολογία αποτελείται από δύο μέρη:
ένα πάγιο το οποίο είναι €1,10 ανά 20 τσιγάρα και
ένα δεύτερο μέρος φορολογίας το οποίο είναι ένα ποσοστό ύψους 34% επί της λιανικής τιμής πώλησης.

Παράλληλα, ως ελάχιστη φορολογία τα €2,43 ανά 20 τσιγάρα. Στα στριφτά τσιγάρα η φορολογία είναι πάγια και καθορίζεται στα €150 ανά κιλό καπνού. Πάντως, για το εν λόγω κομμάτι φορολογίας άτομα από εταιρείες εισαγωγής τσιγάρων τονίζουν: «Θα πρέπει όμως να συγκρίνουμε τις δυο φορολογίες σε παρόμοια προϊόντα, που είναι τα 20 τσιγάρα. Με βάση το διεθνές πρότυπο ISO 15592-3 ένα στριφτό τσιγάρο μπορεί να περιέχει από 0,40 έως 0,75 γραμμάρια καπνού (αυτά τα νούμερα άλλωστε αναφέρονται και πάνω σε μερικά σακουλάκια καπνού). Στην πράξη όμως, βάσει ερευνών, ένας μέσος καπνιστής χρησιμοποιεί περίπου 0,50 γραμμάρια καπνού για να «στρίψει» ένα τσιγάρο. Με βάση στοιχεία τον Δεκέμβριο του 2012 η φορολογία καπνού ήταν μόλις €60 ανά κιλό ενώ ο ελάχιστος φόρος για έτοιμα τσιγάρα ήταν €2,20 ανά 20 τσιγάρα. Φαίνεται λοιπόν να υπάρχει διαφορά στη φορολόγηση υπέρ των στριφτών τσιγάρων».

Παράλληλα, αναφέρεται ότι με βάση τις σημερινές φορολογίες τα έσοδα από τα στριφτά τσιγάρα ανήλθαν για το 2013 στα €24,5 εκατομμύρια παρουσιάζονται ανοδική πορεία σε σχέση με το 2012 (+€3,9 εκ), ενώ τα τσιγάρα παρουσίασαν αρνητική πορεία με έσοδα που έφτασαν τα €178,7 εκατομμύρια (-€10,1 εκ ευρώ σε σχέση με το 2012). Τα έσοδα από τσιγάρα αποτέλεσαν το 87% των συνολικών εσόδων από καπνικά, τα στριφτά το 12% και το 1% προήλθε από άλλα καπνικά.

Πώς άλλαξε η κατάσταση
Η αλλαγή στις φορολογίες των καπνικών τον Δεκέμβριο του 2012 μεταξύ των οποίων και η επιβολή τέλους €150 ανά κιλό καπνού για τα στριφτά, αποτελούσαν μνημονιακή δέσμευση ως μέτρο για αύξηση των εσόδων του.

Η αύξηση στη φορολόγηση των στριφτών έγινε προκειμένου να καταστεί δικαιότερη και κοντινότερη ως προς τα έτοιμα τσιγάρα και είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις επιταγές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που με Οδηγίες τους κατευθύνουν τα κράτη όπως τα ελάχιστα επίπεδα φορολογίας που εφαρμόζονται στον καπνό για στριφτά να προσεγγίζουν τα ελάχιστα επίπεδα φορολογίας των έτοιμων τσιγάρων.
Αυτό γιατί:
α) ο καπνός για στριφτά τσιγάρα είναι υποκατάστατο των τσιγάρων και εξίσου βλαβερός
β) το φορολογικό σύστημα των καπνικών δεν πρέπει να ενθαρρύνει την υποκατάσταση μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών
γ) τα φορολογικά συστήματα πρέπει να είναι τέτοια ώστε τα διάφορα καπνικά προϊόντα να έχουν παρόμοια φορολογική επιβάρυνση και
δ) η δομή φορολόγησης των καπνικών δεν πρέπει να διευκολύνει τους καπνιστές στη κατανάλωση χαμηλότερα φορολογούμενων καπνικών προϊόντων.

«Αυτό που πάει να αλλάξει σήμερα είναι ο φόρος του καπνού, που ακούγεται ότι θα μειωθεί από τα €150 ανά κιλό στα €120 ή ακόμα και στα €100, παρέχοντάς του εκ νέου σημαντικό φορολογικό πλεονέκτημα σε σχέση με τα έτοιμα τσιγάρα και αποδομώντας όλες τις Αρχές που αναφέρθηκαν ανωτέρω και παράλληλα στερώντας το Τελωνείο και άρα το κράτος, από έσοδα περίπου τουλάχιστον €10 εκατομμύρια» αναφέρει στέλεχος από εταιρεία εισαγωγής τσιγάρων.
Μάλιστα, τονίζεται πως λόγω της διαφορετικότητας στον τρόπο καπνίσματος των δυο προϊόντων δεν θεωρείται ότι θα υπάρξει ποτέ ακριβοδίκαιη φορολόγηση. Θα πρέπει λοιπόν να ακολουθηθούν οι Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και να διαμορφωθούν οι φορολογίες με τέτοιο τρόπο ώστε το σημερινό φορολογικό πλεονέκτημα που κατέχει ο καπνός να εξαλειφθεί, όπως αναφέρουν άτομα που εμπλέκονται στον χώρο των καπνικών.

Για κάθε 20 έτοιμα τσιγάρα ο καταναλωτής πληρώνει  από €0,18 έως και €1,23 περισσότερα από ένα καπνιστή στριφτών. Επιπλέον αναφέρεται ότι το τσιγάρο φορολογείται ως τελικό προϊόν, ενώ στα στριφτά τσιγάρα τόσο τα χαρτάκια όσο και τα φίλτρα που χρησιμοποιεί ο καπνιστής δεν φορολογούνται με κάποιο φόρο κατανάλωσης. «Παρ’ όλα αυτά και, επειδή η αγορά είναι εξαιρετικά ευαίσθητη σε κάθε αλλαγή φορολογίας δεν εισηγούμαστε να αυξηθεί η φορολογία καπνού στριφτών στα επίπεδα των τσιγάρων αλλά, αυτό που συστήνεται είναι να μην αλλάξει τίποτα. Η αγορά έχει βρει το νέο σημείο ισορροπίας της και αυτό που χρειάζεται είναι να μην ταραχτεί εκ νέου.  Προκύπτει πως το σημερινό καθεστώς είναι το ελάχιστο αποδεκτό, διότι και με τα €150/kg το στριφτό έχει όπως δείξαμε πιο πάνω ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση» τονίζεται χαρακτηριστικά.

Η μαύρη αγορά
«Η πραγματικότητα είναι πως τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί το φαινόμενο της κατανάλωσης καπνικών προϊόντων από τα κατεχόμενα. Επιπρόσθετα όμως για τα έτοιμα τσιγάρα το παράνομο εμπόριο δεν περιορίζεται στη παράνομη εισαγωγή τους από τα κατεχόμενα αλλά επεκτείνεται και σε παράνομο λαθρεμπόριο από άλλες χώρες. Η υψηλή φορολογία που έχει ανεβάσει τις λιανικές τιμές πώλησης καθώς και η συνεχιζόμενη οικονομική ύφεση και η μεγάλη ανεργία οδηγούν, μεταξύ άλλων, τους καταναλωτές στην αναζήτηση φθηνότερων λύσεων που πολλές φορές καταλήγουν στην αγορά και κατανάλωση παράνομων προϊόντων. Το φαινόμενο σίγουρα  δεν περιορίζεται αποκλειστικά στον καπνό όπως ειπώθηκε σε διάφορα δημοσιεύματα» αναφέρει γνώστης της κυπριακής αγοράς καπνικών, στην τοποθέτηση πως η φορολογία στους καπνούς οδηγεί στα κατεχόμενα και άλλες αγορές τέτοιων προϊόντων.  

«Αντίθετα θα έλεγα ότι το φαινόμενο στα τσιγάρα είναι πολλαπλάσιο αφού οι πηγές εισαγωγής παράνομων τσιγάρων είναι πολλές και όχι μόνο τα κατεχόμενα. Η παράνομη εισαγωγή έτοιμων τσιγάρων αφαιρεί από το κράτος φόρους ύψους πέραν των €9-10 εκατομμυρίων. Άρα λόγω του μεγάλου όγκου παράνομης εισαγωγής καθώς και του τεράστιου ποσού χαμένων εσόδων, θα έπρεπε το κράτος να προστατεύσει την κατηγορία αυτή. Για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, απαιτείται ένα πολυδιάστατο σχέδιο δράσης και μια σειρά μέτρων που να περιορίζει τις αίτιες του φαινομένου σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο στην φορολογία» τονίζεται ιδιαίτερα εμφαντικά.

 

Δειτε Επισης

Σε τροχία απογείωσης η γραμμή πλεύσης της κυπριακής ναυτιλίας... Παγκοσμίου φήμης ναυτιλιακό σύμπλεγμα η Κύπρος
Γαλακτοβιομηχανία ΑΛΑΜΠΡΑ και οι Υπεραγορές ΑΛΦΑΜΕΓΑ δίπλα στα άτομα της τρίτης ηλικίας
Κεραυνός... on fire: «Πολιτικές που άφησαν καμένη γη και κούρεμα-Δεν είναι κανείς σε θέση να μας δώσει μαθήματα»
Βάζει πίεση για τον φορολογικό μετασχηματισμό ο Χριστοδουλίδης-Η πρόοδος του έργου και τα επόμενα βήματα
Πέντε μέτρα στήριξης με κόστος 35,3 εκατομμύρια ευρώ-Πόσοι και ποιοι επωφελούνται
Η μεγαλύτερη τριμηνιαία καταβολή σε μετρητά από την ΚΕΔΙΠΕΣ στο κράτος-€140 εκατ. για το α’ τρίμηνο 2024
Νίκος Χριστοδουλίδης: Ακούω πολλές ανέξοδες εξαγγελίες... Κάποια οριζόντια και κάποια στοχευμένα τα μέτρα
Δημιουργήστε ένα μικρό παράδεισο με έπιπλα εξωτερικού χώρου από την Andreotti
Η Isuzu αποκαλύπτει το πρώτο ηλεκτρικό Isuzu D-MAX
Τα διεθνούς φήμης brands που ετοιμάζεται να υποδεχθεί το My Mall Λεμεσού