Oι εταιρείες-πρωταθλητές της κοινωνικής προσφοράς

Πρώτιστο ζητούμενο είναι η κατάκτηση μιας κοινής αντίληψης ως προς το τι είναι η βιωσιμότητα και κατ’ επέκταση το κοινωνικά υπεύθυνο πρόσωπο, που οφείλουν να επιδεικνύουν οι επιχειρήσεις, δηλώνει ο δρ Μαρίνος Βουκής, πρόεδρος του ΔΣ του εθνικού επιχειρηματικού δικτύου για την εταιρική βιωσιμότητα και υπευθυνότητα (CSR Cyprus). «Αν και διαθέτουμε στην Κύπρο πρωτοπόρες επιχειρήσεις, οι ενέργειες των οποίων μπορούν κάλλιστα να συγκριθούν με αντίστοιχες ηγέτιδων οργανισμών του εξωτερικού, η πλειονότητα των μικρομεσαίων, κυρίως, εταιρειών έχουν αρκετό δρόμο να διανύσουν».

Έχουν οι κυπριακές επιχειρήσεις επίγνωση της αναγκαιότητας των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και εταιρικής διακυβέρνησης κριτηρίων (ESG) καθώς και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (SDG); Σε ποιο βαθμό τα έχουν εντάξει στη στρατηγική τους;

Όπως και σε άλλες πτυχές, που αφορούν στη λειτουργία και στις επιδόσεις των επιχειρήσεων, έτσι και στην προσέγγιση της εταιρικής βιωσιμότητας και υπευθυνότητας, το επίπεδο επίγνωσης της ωφελιμότητάς της, εκ μέρους των κυπριακών επιχειρήσεων, ποικίλλει. Διαθέτουμε, αναμφίβολα, πρωτοπόρες επιχειρήσεις, οι ενέργειες των οποίων μπορούν κάλλιστα να συγκριθούν με αντίστοιχες ηγέτιδων οργανισμών του εξωτερικού. Έχουν ώριμη στρατηγική βιωσιμότητας, την οποία υλοποιούν, επιμετρούν και αξιολογούν στη βάση των κριτηρίων ESG, την επικοινωνούν και την προβάλλουν με ενδεδειγμένο τρόπο.

Ποιο είναι το σκηνικό ανάμεσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;

Η πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας, θα λέγαμε ότι έχουν αρκετό δρόμο να διανύσουν, έως ότου τα κριτήρια ESG γίνουν αντιληπτά, αφομοιωθούν και περαστούν στο εταιρικό τους DNA.

Σε ό,τι αφορά τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, διαπιστώνουμε μια πιο μεθοδική, θα λέγαμε, προσέγγισή τους από τις επιχειρήσεις, καθώς ολοένα και περισσότερες διασυνδέουν τις δράσεις και τις ενέργειές τους με ορισμένους από αυτούς. Σε αυτό το σημείο, το CSR Cyprus στοχεύει σύντομα να κάνει μια υποβοηθητική παρέμβαση στους οργανισμούς -μέλη του, μέσω της νέας του ιστοσελίδας, που στο παρόν στάδιο είναι υπό επεξεργασία.

Πού, πιστεύετε, πρέπει να επενδύσουν περισσότερο οι κυπριακές εταιρείες, για να γίνουν πιο κοινωνικά ευαίσθητες;

Εντοπίζουμε την ουσία του διακυβεύματος της εταιρικής κοινωνικής ευαισθησίας στην απουσία κοινής γλώσσας, μεταξύ της ηγεσίας, του προσωπικού και της ευρύτερης αξιακής αλυσίδας των επιχειρήσεων.Με άλλα λόγια, πρώτιστο ζητούμενο είναι η κατάκτηση μιας κοινής αντίληψης ως προς το τι είναι η βιωσιμότητα και κατ’ επέκταση το κοινωνικά υπεύθυνο πρόσωπο, που οφείλουν να επιδεικνύουν οι επιχειρήσεις. Ως προς τούτο, θεωρούμε επιβεβλημένη και εκ των ων ουκ άνευ επένδυση την ίδια την εκπαίδευση των επιχειρήσεων - διοίκησης, υπαλληλικού προσωπικού και άλλων μερών - αλλά και της κοινωνίας εν γένει, από την αρχική, εισαγωγική ίσως, εξοικείωση με βασικούς όρους. Τέτοιοι είναι, η εταιρική κοινωνική ευθύνη, η αειφόρος ανάπτυξη, οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης και το greenwashing.

Και θα πρέπει να προχωρήσουν ακολούθως σε πιο εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες;

Η εξειδικευμένη γνώση, η απόκτηση ή η ενδυνάμωση των πράσινων δεξιοτήτων είναι απαραίτητη προϋπόθεση, προκειμένου να είναι εφικτή η χάραξη στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης και, ειδικότερα, η σύσταση ενδοεταιρικών τμημάτων αειφορίας ή η πρόσληψη στελεχών βιωσιμότητας. Στον μείζονα πυλώνα της εκπαίδευσης, ως ανταποδοτικού μέσου, συμβάλλουμε και επιδιώκουμε να συνεχίσουμε, ως CSR Cyprus, να συνεισφέρουμε, καθώς διαπιστώνουμε την εντεινόμενη ανάγκη εκπαίδευσης των κυπριακών επιχειρήσεων.

Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις ή εμπόδια που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις στην εφαρμογή της εταιρικής υπευθυνότητας;

Η εταιρική υπευθυνότητα περνά σταδιακά από ένα εθελοντικό πλαίσιο προς το πεδίο της κανονιστικής συμμόρφωσης. Μεγάλες επιχειρήσεις, με συγκεκριμένο κύκλο εργασιών, είναι υπόλογες βάσει της Οδηγίας CSRD στη δημοσιοποίηση των ενεργειών τους στις εκθέσεις αειφορίας τους.

Σταδιακά όμως και οι μικρότερες επιχειρήσεις θα κληθούν να λογοδοτήσουν, κάτι που θεωρούμε ως μία από τις βασικότερες προκλήσεις που οφείλουν να διαχειριστούν εμπρόθεσμα. Κι αυτό γιατί, θα απαιτηθεί να είναι όχι μόνο ενήμερες και καταρτισμένες, αλλά και σε ετοιμοπόλεμη θέση να αναγνωρίσουν, να αξιολογήσουν και να δημοσιοποιήσουν δεδομένα για τη λειτουργία τους με βάση τους άξονες των ESG.

Συνακόλουθα, η σχέση με την εφοδιαστική τους αλυσίδα και η κατάκτηση μιας ομόγνωμης μεταξύ τους γλώσσας βιωσιμότητας, θα αποτελέσει πρόκληση. Τέλος, οι εκάστοτε χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι και τα ρίσκα προσμετρούνται στις προκλήσεις, που – επαναλαμβάνω - με έγκαιρο προγραμματισμό, στέρεη κατάρτιση και συστηματική, μεθοδική εργασία μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία.

Πελάτες και επενδυτές στο εξωτερικό έχουν γίνει πιο απαιτητικοί γύρω από το θέμα. Αυτό ισχύει και στην Κύπρο;

Έχετε δίκαιο σε αυτό που σημειώνετε. Τόσο οι πελάτες όσο και οι επενδυτές έχουν στις μέρες μας περισσότερες, πιο εξειδικευμένες απαιτήσεις από τις επιχειρήσεις σε ό,τι αφορά την εταιρική βιωσιμότητα και υπευθυνότητα. Η διεθνής βιβλιογραφία καταδεικνύει, μέσα από ποσοτικά και ποιοτικά ευρήματα, τη στροφή καταναλωτών, επενδυτών, ακόμη και ταλαντούχων νέων που ψάχνουν για εργοδότηση, προς επιχειρήσεις των οποίων οι εργασίες, η λειτουργία, τα προϊόντα και η ίδια η επικοινωνιακή τους πολιτική διέπονται από διαφάνεια, σεβασμό προς το περιβάλλον, τον άνθρωπο, το διαφορετικό, το παραγνωρισμένο.

Κρίνουμε ότι η τάση αυτή παρατηρείται και στην Κύπρο, με τους καταναλωτές, λόγου χάρη, να είναι πιο συνειδητοποιημένοι ως προς τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που επιλέγουν.

Πού εστιάζουν οι στόχοι και οι προσπάθειες του ΔΣ του CSR Cyprus για το 2024;

Για το 2024, ως CSR Cyprus επιδιώκουμε αφενός μεγιστοποίηση της εξωστρέφειάς μας τόσο εντός Κύπρου όσο και στην Ευρώπη, στο πλαίσιο της συμμετοχής μας ως εθνικός εταίρος στο CSR Europe και αφετέρου ενίσχυση της αξίας που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις - μέλη μας. Όλο αυτό απαιτεί και συνεπώς θα υλοποιηθεί με περαιτέρω εκπαίδευση, δράσεις δικτύωσης, καθώς και ενεργή ανάδειξη στα διάφορα επικοινωνιακά μας κανάλια του ποιοτικού έργου που επιδεικνύουν τα μέλη μας. Το γεγονός αυτό θα ενισχύσει αυτομάτως και τη δυναμική των ιδίων, ως συστατικών και αναπόσπαστων μερών του μεγαλύτερου και πιο ενεργού δικτύου βιωσιμότητας στη χώρα μας.

Έχουμε ήδη δρομολογημένες δράσεις σε διάφορες επαρχίες, ανοικτές για το κοινό, αλλά και εξειδικευμένα σεμινάρια για τα στελέχη των μελών μας. Τέλος, οι συνεργασίες μας με κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς συμβάλλουν στην ευόδωση του στόχου μας για περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κυπριακού επιχειρείν.